เพราะความสวยงามเป็นของคู่กันของผู้หญิง จึงมีเครื่องสำอางออกมาเพื่อช่วยเสริมความงามให้กับผู้หญิงอย่างง่าย ๆ และไม่เจ็บตัว แต่ก็ไม่ใช่ว่าทุกคนจะเหมาะกับเครื่องสำอางทุกประเภท บางคนอาจจะไวต่อสารเคมีที่เป็นส่วนประกอบในเครื่องสำอาง แล้วเกิดอาการแพ้ได้ ซึ่งการแพ้เครื่องสำอางอาจจะอันตรายกว่าที่เราคิด หลายคนคงเกิดคำถาม แล้วแบบนี้เราจะมีวิธีสังเกตอย่างไรว่าตัวเรามีอาการแพ้หรือไม่ หรือเครื่องสำอางแบบไหนที่จะมีสารก่อให้เกิดการแพ้ สาว ๆ คนไหนไม่อยากหมดสวย ปักหมุดรอไว้ได้เลย
การแพ้เครื่องสำอางคืออะไร
เป็นปฏิกิริยาอาการอักเสบของผิวหนังที่เกิดจากการสัมผัสกับเครื่องสำอาง จากส่วนประกอบของน้ำหอมหรือสารแต่งกลิ่น และสารกันเสีย ซึ่งสารประเภทต่อไปนี้ที่อยู่ในเครื่องสำอางมักก่อให้เกิดอาการแพ้
น้ำหอม (Fragrance) เป็นสาเหตุของอาการแพ้ที่พบได้บ่อยที่สุดเลยค่ะ โดยเราสามารถสังเกตที่ฉลากก่อนเลือกซื้อทุกครั้ง เช่น
– Unscented : ผลิตภัณภัณฑ์นั้นปราศจากส่วนผสมของน้ำหอม
– Hypoallergenic fragrance : ผลิตภัณฑ์มีส่วนผสมของน้ำหอม และมีโอกาสก่อให้เกิดอาการแพ้ ในปริมาณที่น้อย
สารกันเสีย (Preservatives) โดยทั่วไปในเครื่องสำอางมักมีส่วนผสมของสารกันเสียเพื่อป้องกันการเจริญเติบโตของแบคทีเรียและเชื้อราซึ่งเป็นสาเหตุของการติดเชื้อที่ผิวหนัง อีกทั้งยังป้องกันการเสื่อมคุณภาพของผลิตภัณฑ์ด้วยค่ะ ตัวอย่างสารกันเสียในเครื่องสำอาง เช่น Paraben Imidazolidinyl urea Formaldehyde (หรือฟอร์มาลีนที่เรารู้จักนั่นเอง)
สารพาราฟีนิลีนไดอะมีน (p-Phenylenediamine, PPD) ทำให้เกิดอาการแพ้ เช่น หน้าและคอบวม ผื่นแพ้จากการสัมผัส เป็นต้น
อาการแพ้เครื่องสำอาง
อาการแพ้เครื่องสำอางที่พบได้บ่อย จะแบ่งออกเป็น 2 ประเภท ได้แก่
1. การระคายเคือง จะเป็นผื่นระคายสัมผัส เกิดจากการระคายเคือง อาจเกิดได้จาก AHA (กรดผลไม้) BHA ยารักษาสิว รวมถึงผลิตภัณฑ์สครับหรือขัดหน้า ซึ่งผู้แพ้จะมีอาการแสบหรือคัน โดยอาการจะแสดงขึ้นทันทีที่ใช้หรือเกิดขึ้นอย่างรวดเร็ว
2. การแพ้ จะเป็นผื่นแพ้สัมผัส ซึ่งเราจะพบได้บ่อยในเครื่องสำอางที่มีส่วนประกอบของน้ำหอมหรือสารแต่งกลิ่น และสารกันเสีย ก่อให้เกิดอาการคัน มีผื่นแดง โดยอาการจะเกิดขึ้นหลังจากการใช้เครื่องสำอางไปสักพัก ซึ่งจะกินระยะเวลานานกว่าการแพ้แบบระคายเคือง
วิธีรักษาอาการแพ้
หากใช้ไปแล้ว มีอาการแพ้ดังที่กล่าวไปข้างต้นแต่ไม่รุนแรง ให้หยุดใช้ทันที เพราะจะสามารถหายได้เอง แต่ถ้ามีอาการแพ้ที่รุนแรงขึ้น แนะนำควรรีบไปพบแพทย์ให้เร็วที่สุดค่ะ ข้อสำคัญคือ ไม่ควรซื้อยามารับประทานเอง ควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชก่อนเสมอ
วิธีสังเกตเครื่องสำอางที่ทำให้แพ้
1. สังเกตอาการแพ้ของตนเองหลังจากที่ใช้เครื่องสำอางที่ไม่เคยใช้มาก่อน
2. หากอาการแพ้เกิดขึ้นหลังจากการใช้เครื่องสำอางหลายชนิด ควรหยุดการใช้ทุกชนิด จากนั้นเริ่มใช้ทีละอย่าง พร้อมสังเกตอาการใน 1 – 2 สัปดาห์ หากไม่แพ้สามารถทดลองเครื่องสำอางตัวอื่นได้ แต่ถ้าแพ้ให้เลิกใช้แบบถาวร
3. การทดสอบอย่างง่าย ๆ ว่าเราจะแพ้เครื่องสำอางหรือไม่ ทำได้โดย ทาเครื่องสำอางลงบนท้องแขนขนาดเท่ากับเหรียญ ทาเช้าเย็น ซ้ำไปมาตลอด 1 สัปดาห์ และสังเกตอาการ
วิธีป้องกันการแพ้เครื่องสำอาง
สำหรับใครที่อยากเสี่ยงที่จะต้องเกิดอาการแพ้จากพวกเครื่องสำอางที่ซื้อมาแล้วล่ะก็ เรามีคำแนะนำวิธีป้องกันการแพ้เครื่องสำอางมาฝากกันค่ะ สามารถทำได้ดังนี้
1. หลีกเลี่ยงเครื่องสำอางที่มีส่วนผสมของน้ำหอม สารกันเสีย และสารแต่งกลิ่นอื่น ๆ
2. เลือกซื้อเครื่องสำอางที่เชื่อถือได้ มีฉลากบอกรายละเอียดอย่างชัดเจน
3. ทุกครั้งก่อนการซื้อควรพิจารณาและตรวจสอบส่วนผสมอย่างถี่ถ้วนเสียก่อน
4. ก่อนจะใช้เครื่องสำอางทุกชนิด ควรผ่านการทดสอบการแพ้ทางผิวหนังเบื้องต้น โดยทาที่ท้องแขนเพื่อสังเกตอาการที่เกิดขึ้น
5. พบแพทย์เพื่อทดสอบทางผิวหนัง หาสารส่วนประกอบว่ามีสารใดบ้างที่ตัวเราแพ้
การแพ้เครื่องสำอางไม่ใช่เรื่องไกลตัว ก่อนการซื้อ เราควรพิจารณาอย่างรอบคอบ เพื่อเป็นการป้องกันตัวเองจากสารที่ก่อให้เกิดการแพ้ ถ้าอยากสวย ควรสวยอย่างปลอดภัยนะคะ